BÀI DIỄN VĂN HAY NHẤT THẾ
KỶ
Diễn văn của luật sư Georges
Graham Vest tại một phiên
tòa xử vụ kiện người hàng
xóm làm chết con chó của
thân chủ, được phóng viên
William Saller của The New
York Times bình chọn là hay
nhất trong tất cả các bài
diễn văn, lời tựa trên thế
giới trong khoảng 100 năm
qua.
Thưa quý ngài hội thẩm
Người bạn tốt nhất mà con
người có được trên thế giới
này có thể một ngày nào đó
hoá ra kẻ thù quay lại chống lại
ta. Con cái mà ta nuôi dưỡng
với tình yêu thương hết mực
rồi có thể là một lũ vô ơn.
Những người gần gũi thân
thiết ta nhất, những người ta
gửi gắm hạnh phúc và danh dự
có thể trở thành kẻ phản bội,
phụ bạc lòng tin cậy và sự
trung thành. Tiền bạc mà con
người có được, rồi sẽ mất đi.
Nó mất đi đúng vào lúc ta cần
đến nó nhất. Tiếng tăm của con
người cũng có thể tiêu tan
trong phút chốc bởi một hành
động một giờ. Những kẻ phủ
phục tôn vinh ta khi ta thành
đạt có thể sẽ là những kẻ đầu
tiên ném đá vào ta khi ta sa cơ
lỡ vận. Duy có một người bạn
hoàn toàn không vụ lợi mà con
người có được trong thế giới
ích kỷ này, người bạn không
bao giờ bỏ ta đi, không bao giờ
tỏ ra vô ơn hay tráo trở, đó là
con chó của ta.
Con chó của ta luôn ở bên cạnh
ta trong phú quý cũng như
trong lúc bần hàn, khi khoẻ
mạnh cũng như lúc ốm đau. Nó
ngủ yên trên nền đất lạnh, dù
đông cắt da cắt thịt hay bão
tuyết lấp vùi, miễn sao được
cận kề bên chủ là được. Nó hôn
bàn tay ta dù khi ta không còn
thức ăngì cho nó. Nó liếm vết
thương của ta và những trầy
xước mà ta hứng chịu khi ta va
chạm với cuộc đời tàn bạo này.
Nó canh giấc ngủ của ta như
thể ta là một ông hoàng dù ta
có là một gã ăn mày. Dù khi ta
đã tán gia bại sản, thân bại
danh liệt thì vẫn còn con chó
trung thành với tình yêu nó
dành cho ta như thái dương
trên bầu trời. Nếu chẳng may số
phận đá ta ra rìa xã hội, không
bạn bè, vô gia cư thì con chó
trung thành chỉ xin ta một ân
huệ là cho nó được đồng hành,
cho nó làm kẻ bảo vệ ta trước
hiểm nguy, giúp ta chống lại kẻ
thù. Và một khi trò đời hạ màn,
thần chết rước linh hồn ta đi để
lại thân xác ta trong lòng đất
lạnh, thì khi ấy khi tất cả thân
bằng quyến thuộc đã phủi tay
sau nắm đất cuối cùng và quay
đi để sống tiếp cuộc đời của họ.
Thì khi ấy còn bên nấm mồ ta
con chó cao thượng của ta nằm
gục mõm giữa hai chân trước,
đôi mắt ướt buồn vẫn mở ra
cảnh giác, trung thành và chân
thực ngay cả khi ta đã mất rồi .